Wolfgang Yourgrau

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wolfgang Yourgrau
Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1908
Katowice

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1979
Denver

Zawód, zajęcie

socjopsycholog, fizyk i dziennikarz

Alma Mater

Uniwersytet Humboldtów w Berlinie

Rodzice

Josef Yourgrau i Selma Federmann

Małżeństwo

w 1947 r. druga żona Thella Garber.

Dzieci

córka z pierwszego małżeństwa Maya i trzech synów z drugiego.

Wolfgang Yourgrau (ur. 14 listopada 1908 r. w Katowicach, wówczas Cesarstwo Niemieckie, zm. 18 lipca 1979 r. w Denver, Kolorado) – niemiecko-amerykański psycholog społeczny, fizyk i dziennikarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w liberalnej rodzinie żydowskiej. Ojceic był chemikiem, matka zajmowała się handlem. Rodzice rozwiedli się, gdy miał rok, Wolfgang został z matką, która w wieku sześciu lat wysłała go do Berlina, gdzie najpierw wychowywał się u dziadków, a potem u wuja w Berlinie-Grunewald. W 1925 roku ukończył Werner Siemens Realgymnasium w Berlinie-Schöneberg.

Studiował chemię, fizykę, filozofię i psychologię eksperymentalną na Friedrich-Wilhelms-Universität w Berlinie. Z rekomendacji Alberta Einsteina otrzymał stypendium od amerykańskiej fundacji. W 1932 roku uzyskał doktorat z fizyki i został młodszym asystentem dyrektora Instytutu Psychologicznego, Wolfganga Köhlera, równocześnie pracował jako asystent reżysera w teatrze. Ożenił się z okulistką z Berlina, z którą miał córkę.

Był aktywny politycznie w Socjalistycznej Partii Robotników Niemiec (SAPD). W kwietniu 1933 roku został pobity przez SA podczas antysemickich zamieszek. W tym samym roku uciekł do Polski, gdzie pracował w trupie aktorskiej. Wydalony z Polski, Wyjechał do Rygi, skąd również został wydalony. Dzięki wsparciu Roberta Weltscha emigrował do Palestyny, gdzie kierował lokalnymi strukturami SAPD na wygnaniu, m.in. razem z Borisem Goldenbergiem(inne języki) i Jakobem Monetą(inne języki)[1].

W Tel Awiwie pracował jako wykładowca i prelegent dla związku zawodowego Histadrut. Od 1942 do 1943 roku razem z Arnoldem Zweigiem redagował niemieckojęzyczny tygodnik Orient, który reprezentował stanowisko krytyczne wobec syjonizmu, więc stał się celem ataków syjonistycznych organizacji militarnych i został w końcu zamknięty. Od sierpnia 1944 roku pracował brytyjskiego kanału radiowego dla żołnierzy Forces Broadcasting Service(inne języki) Middle East (FBS) w Jerozolimie i uczył na tamtejszym Uniwersytecie Hebrajskim.

W 1948 roku przeniósł się do Południowej Afryki, gdzie był wykładowcą na uniwersytetach w Kapsztadzie, Witwatersrand i Natal. W 1959 roku został mianowany profesorem historii i filozofii nauki na University of Minnesota w Saint Paul. W 1963 roku przeprowadził się na University of Denver, prowadząc badania i pisząc na temat teorii nauki, mechaniki kwantowej i termodynamiki[2]. W 1969 roku obok Henry’ego Margenau(inne języki) został redaktorem czasopisma Foundations of Physics[3].

W 1970 roku został uhonorowany Nagrodą Alberta Einsteina Międzynarodowego Towarzystwa na rzecz Ogólnej Teorii Względności i Grawitacji.

Wybrane prace[4][edytuj | edytuj kod]

  • “The Middle East: Gun at your feet!” (1939)
  • “Variational Principles in Dynamics and Quantum Theory” (1960)
  • “Treatise on Irreversible and Statistical Thermodynamics” (1966)
  • “Physics, Logic, and History” (1970)
  • “Biology, History and Natural Philosophy” (1972)
  • “Cosmology, History and Theology” (1977)
  • “On general relativity: an analysis of the fundamentals of the theory of general relativity and gravitation” (1979)
  • “Perspectives in Quantum Theory” (1980).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wolfgang Yourgrau, Ich lächelte, wenn diese Teutomanen mit dem Worte 'Deutsch' Schindluder trieben., [w:] Sylke Bartmann, Ursula Blömer, Detlef Garz (red.), "Wir waren die Staatsjugend, aber der Staat war schwach": jüdische Kindheit und Jugend in Deutschland und Österreich zwischen Kriegsende und nationalsozialistischer Herrschaft, Oldenburgische Beiträge zu jüdischen Studien, Oldenburg: Bibliotheks- und Informationssystem der Univ, 2003, ISBN 978-3-8142-0865-7 [dostęp 2024-05-17] (niem.).
  2. Wolfgang Yourgrau, Alwyn Van der Merwe (red.), Old and new questions in physics, cosmology, philosophy, and theoretical biology: essays in honor of Wolfgang Yourgrau, New York: Plenum Press, 1983, ISBN 978-0-306-40962-2 [dostęp 2024-05-17].
  3. Foundations of Physics [online], SpringerLink [dostęp 2024-05-17] (ang.).
  4. Collection: Wolfgang Yourgrau Papers | Archives @ DU Catalog [online], duarchives.coalliance.org [dostęp 2024-05-17].